Raboresearch Economie

Steeds meer stedelingen uit de Randstad kopen de laatste jaren een huis op het platteland. Niet omdat de steden minder populair worden. Integendeel. Door de populariteit van de steden stegen de huizenprijzen zo snel, dat een koophuis daar voor veel mensen onbereikbaar is geworden. Veel van hen kiezen er daarom voor om de stad te verlaten. Carola de Groot en Rogier Aalders leggen in deze aflevering uit dat de coronapandemie hier waarschijnlijk weinig mee te maken heeft. Interviewer: Floris Jan Sander.

De brede welvaart van Nederlanders daalde in 2022. Dat geldt in het bijzonder voor mensen met een laag inkomen, met een sociale huurwoning en/of zonder baan. De torenhoge inflatie raakt hen het hardst en zij kunnen steeds moeilijker in hun levensonderhoud voorzien. Naast deze financiële gevolgen zijn veel van hen ook minder gelukkig en minder tevreden met hun huis. Sjoerd Hardeman en Rogier Aalders leggen uit dat de verschillen tussen groepen mensen daardoor nóg groter worden dan ze al waren. Interviewer: Leontine Treur.

Europa bevindt zich in een energiecrisis. Ondanks de recente daling verwachten Stefan Groot en Erik-Jan van Harn dat de gasprijs de komende jaren erg hoog zal blijven. Sterker nog, een terugkeer naar de lage prijzen van weleer lijkt uitgesloten. Het spreekt voor zich dat overheden moeten ingrijpen om de meest kwetsbare huishoudens tegemoet te komen en essentiële industrieën binnen Europa te behouden. Maar brede compensatie voor de samenleving is onhoudbaar en zou op termijn leiden tot een hogere en mogelijk onbetaalbare rekening voor iedereen. Nationale overheden en Brussel moeten daarom samen optrekken om te bepalen welke industrie noodzakelijk is voor een strategisch autonoom Europa, om de energietransitie te versnellen en om de vraag naar energie te verminderen. Interview: Maartje Wijffelaars.

Binnen Nederland bestaan grote verschillen in brede welvaart. Over het algemeen is de brede welvaart lager in steden en hoger in de gebieden daaromheen en in de meer landelijke regio’s. Maar de ene stad is de andere niet en ook tussen steden zien we daarom grote verschillen. Een goed voorbeeld is het verschil tussen Amsterdam en Zwolle. In deze aflevering gaan Otto Raspe en Floris Jan Sander in gesprek met Erik Versnel en Stefan Lohuis over de brede welvaart in beide steden.

De economische impact van een EU-boycot op Russische fossiele brandstoffen is naar verwachting fors. Zowel voor Europa als voor Rusland. In deze aflevering bespreken Maartje Wijffelaars, Hugo Erken en Erik-Jan van Harn wat zij van een dergelijke boycot verwachten. Ook gaan zij in op de verstoorde toelevering van andere producten als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Deze aflevering is opgenomen op 26 mei, oftewel net voordat EU-leiders op 30 mei een akkoord bereikten over een gedeeltelijke boycot op de import van Russische olie. De nu aangekondigde boycot behelst effectief ongeveer 90 procent van de jaarlijkse Europese importen van Russische olie.

Bedrijven die (zwaar) inzetten op digitalisering zien hun omzet vaker groeien dan bedrijven die dat niet doen. In Europees perspectief loopt Nederland hierin weliswaar ‘aardig voorop’, maar toch zegt slechts veertig procent van de Nederlandse bedrijven nadrukkelijk te kiezen voor digitalisering van hun bedrijfsvoering. Vooral in de informatie- en communicatiesector en de zakelijke dienstverlening staat digitalisering hoog op de agenda van bedrijven. In deze aflevering gaat Leontine Treur in gesprek met Sjoerd Hardeman, Mark van Kampen en Niels Snoep over de kansen die digitalisering biedt.

De financiële markten maken zich al weken zorgen over inversies van de Amerikaanse yieldcurve. In het verleden werden inversies namelijk vaak gevolgd door een recessie. Maar is de yieldcurve eigenlijk een betrouwbare indicator om recessies te voorspellen? En kunnen we nu op basis van de yieldcurve al concluderen dat er een recessie aankomt in de VS? In deze aflevering gaat Maartje Wijffelaars in gesprek met Philip Marey en op zoek naar antwoorden.

De transitie naar een duurzame en inclusieve economie lijkt te stagneren in ons land. Carlijn Prins, Sjoerd Hardeman en Jesse Groenewegen gaan over deze transitie in gesprek en concluderen onder meer dat bedrijven verduurzaming en positieve maatschappelijke impact integraal onderdeel van hun bedrijfsvoering zouden moeten maken.

De wereld houdt haar adem in terwijl Rusland en Oekraïne steeds dichter bij een gewapend conflict lijken te komen. Een achterliggend probleem bij deze huidige gespannen geopolitieke situatie is de rol van de Europese Unie en in het bijzonder haar gebrek aan strategische autonomie. In deze aflevering bespreken Ester Barendregt, Elwin de Groot en Teeuwe Mevissen dit concept, het Europese streven hiernaar en de problemen die de EU hierbij ondervindt.

In Nederland staat ongeveer drie miljoen vierkante meter winkeloppervlakte leeg. Een deel van deze leegstand heeft meer potentie als woning dan als winkel en kan daarom beter worden getransformeerd. Dat is ook in het belang van het winkelgebied. Om hoeveel vierkante meter en potentiële woningen gaat het? En wat zijn de verschillen in het transformatiepotentieel binnen Nederland? Arjen Ouwehand en Rogier Aalders praten erover in deze aflevering. Interviewer: Sandra Koenraadt.

De coronapandemie heeft voor een enorme groei in het thuiswerken gezorgd. In maart 2020 verzocht de overheid mensen die konden thuiswerken dringend om dit ook daadwerkelijk te doen. Veel mensen zijn er sinds die tijd achter gekomen dat thuiswerken zowel voor- als nadelen heeft. In deze aflevering gaan Jesse Groenewegen en Sjoerd Hardeman in op de vraag in hoeverre, in welke sectoren en voor wie de thuiswerkeconomie ook na corona overeind blijft staan. Interviewer: Dahlia van de Wal.

Welvaart gaat over meer dan groei van het bruto binnenlands product (bbp). Nu het bbp weer uit het dal van de coronacrisis klimt, dient de vraag zich dan ook aan hoe het onze brede welvaart vergaat. Zijn de haarscheurtjes die we vorig jaar constateerden groter of kleiner geworden? En zien we tussen bevolkingsgroepen verschillen in de ontwikkeling van brede welvaart? Hoor het in deze podcast met Leontine Treur, Otto Raspe en Sjoerd Hardeman.

De snelle opmars van de Nederlandse economie uit de coronacrisis zorgt onder meer voor een bijzonder krappe arbeidsmarkt. Elke sector kent momenteel een zeer hoge vacaturegraad en de werkloosheid in ons land is laag. Hoe uniek is deze huidige krapte? Een podcast met Leontine Treur en Hugo Erken. Interviewer: Lize Nauta.

Welke factoren dragen op dit moment bij aan een hogere inflatie? En is dat nu een tijdelijk of een structureel fenomeen? In deze podcast staat inflatie centraal en gaan Jan Lambregts, Hugo Erken en Kees de Schipper onder meer in op de invloed van hoge grondstoffen- en in het bijzonder energieprijzen, en de relatie met de arbeidsmarkt. Interviewer: Ester Barendregt.

De aardgasprijzen zijn in een paar maanden tijd met ruim 200 procent gestegen in Europa en met 150 procent in Azië. Als de gasprijzen op het huidige hoge niveau blijven, kunnen we een aanzienlijke stijging van de inflatie verwachten. In deze podcast staan Hugo Erken en Elwin de Groot uitgebreid stil bij de economische impact van de hoge gasprijzen. Interviewer: Maartje Wijffelaars.

De ontwikkeling van het beschikbaar inkomen over de lange termijn is voer voor een vaak terugkerende discussie onder economen en in de media. In deze podcast staan Ester Barendregt en Menno Middeldorp stil bij deze discussies en gaan zij in op de langdurige stagnatie van het beschikbaar inkomen. Interviewer: Carlijn Prins.

De Europese Commissie heeft op 14 juli dertien beleidsmaatregelen gepresenteerd die de EU op schema moeten brengen om haar ambitieuze doelstellingen voor de reductie van broeikasgasemissies (BKG) te behalen. Het gaat om een reductie van 55 procent in 2030 ten opzichte van het niveau van 1990. Internationaal gezien is het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) het meest controversiële voorstel. Wat is dit en wat zijn de consequenties ervan? Hoor het in deze podcast met Alexandra Dumitru en Maartje Wijffelaars. Interviewer: Otto Raspe.

Onlangs kondigde de voorzitter van de Europese Centrale Bank, Christine Lagarde, aan dat de ECB klimaatverandering voortaan meeneemt in haar monetaire beleid. Waarom doet zij dat? Wat zijn de gevolgen voor de economie en wat gaan wij daarvan merken? En wordt het klimaat hier eigenlijk mee geholpen? In deze podcast geven Alexandra Dumitru en Bas van Geffen antwoord op deze vragen. Interviewer: Hyung-Ja de Zeeuw.

RaboResearch heeft onlangs een serie geopolitieke scenario’s voor 2030 ontwikkeld, waarbij is gekeken naar economische, financiële, militaire en culturele ontwikkelingen. In deze podcast praten Jan Lambregts en Justin van der Sluis over de betekenis van deze scenario’s voor de mondiale voedselketen in 2030. Interviewer: Ester Barendregt.

Door de lockdownmaatregelen hebben huishoudens veel geld overgehouden. In Nederland is het geld dat zij op spaar- en betaalrekeningen stallen met 47 miljard toegenomen in het eerste jaar na het uitbreken van de coronacrisis. Dat is ruim twee keer zoveel als het jaar ervoor. Ook in de eurozone hebben huishoudens veel extra gespaard. Bij wie zit het geld en wat gaan ze ermee doen? Een podcast met Carlijn Prins en Elwin de Groot. Interviewer: Nic Vrieselaar.