FactGurus | BNR

Trump beweerde tijdens het debat met Kamala dat Duitsland zijn vergroeningsplannen heeft laten varen en weer kolencentrales bouwt. Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde via X dat 50% van de elektriciteit in Duitsland inmiddels uit hernieuwbare bronnen komt en alle kolencentrales tegen 2038 gesloten zullen zijn. Dit bericht, dat 15 miljoen keer werd bekeken, kreeg 10.000 reacties, waarbij velen betwisten dat het percentage hernieuwbare energie tussen de 20 en 30% ligt. Is het een flater van de Duitse MinBuZa? Verder in deze FactGurus;In Centraal-Europa wordt het noodweer in verschillende artikelen deels toegeschreven aan klimaatverandering. Echter de Volkskrant noemt het een samenloop van omstandigheden met een bijrol voor klimaatverandering, terwijl RTL Nieuws het een direct gevolg van klimaatverandering noemt. Welke van de twee klopt?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering van Fact Gurus worden twee onderwerpen besproken: The Guardian berichtte dat Tesla 500.000 bomen heeft gekapt voor de uitbreiding van hun Gigafactory bij Berlijn, wat volgens hen de hypocrisie van de groene economie blootlegt. Echter, de werkelijke situatie rondom deze bomenkap is complexer en biedt meer nuance dan het artikel suggereert. De Volkskrant publiceerde een fotoreportage over daklozen in de Verenigde Staten. Dit roept de vraag op hoe de situatie met dak- en thuislozen in Europa is, want het lijkt erop dat het om sommige vlakken in Europa zelfs nog slechter is.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elon Musk waarschuwt op zijn platform, X voor een dreigende "population collapse," waarbij de wereldbevolking snel zou krimpen. Hoogleraar Hilde Bras van de universiteit Groningen vertelt dat recente cijfers van de Verenigde Naties wijzen op een andere realiteit: de wereldbevolking zal blijven groeien tot 2085 en daarna langzaam dalen. Sommige landen, zoals China en Japan, zullen echter aanzienlijke bevolkingsafnames ervaren. Dus hoewel Musk terecht wijst op uitdagingen door krimpende bevolkingen, is de term "collapse" misleidend. Uiteindelijk stabiliseren bevolkingen zich, en Musk's zorgen over arbeidskrachten en de noodzaak van AI en robotisering zijn best valide, maar een grote plotselinge instorting is onwaarschijnlijk.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vorige week was Jacco Vonhof, voorzitter van MKB Nederland, te gast bij de Ochtendspits. De aanleiding was de nieuwe verplichting voor bedrijven met meer dan 100 werknemers om alle werkgerelateerde kilometers te registreren. Vonhof uitte zijn irritatie over deze extra administratieve last en chargeerde dat het bijhouden van deze kilometers meer CO2 zou uitstoten dan het zou besparen. Hoeveel CO2 stoot een datacenter eigenlijk uit om deze informatie op te slaan? Komt de eventuele besparing in de buurt van de energie die nodig is om de data van 5.4 miljoen werknemers op te slaan? *in de uitzending spreekt Frank van 200 gram co2 per 100 kilometer. Dit moet zijn 200 gram co2 per kilometer.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Overstroming op Vliegveld Mallorca Op 11 juni veroorzaakte een zware regenbui een overstroming op het vliegveld van Mallorca, wat leidde tot een tijdelijke stillegging van het vliegverkeer. Er vielen 35 liter per vierkante meter per uur, wat volgens het KNMI een flinke hoosbui kan worden genoemd. Maar het onderlopen van de duty free shops in de terminal, en enorme waterpartijen op het platform werd door iets anders veroorzaakt. Meteorosensitiviteit: bestaat dat uberhaupt? Meteorosensitiviteit, de invloed van weersveranderingen op het humeur en fysieke welzijn. Hoewel sommige mensen beweren gevoelig te zijn voor weersveranderingen, is er weinig wetenschappelijk bewijs om dit te ondersteunen. Veranderingen in luchtdruk en vochtigheid kunnen gewrichtspijn veroorzaken, maar er zijn geen uitgebreide studies die een duidelijke link tussen weersomstandigheden en stemmingswisselingen aantonen. Bestaat het dan wel?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tijdens de rechtszitting van Ali B kwamen screenshots van chatgesprekken naar voren, wat op sociale media leidde tot reacties over de mogelijkheid van vervalsingen en de beperkte verificatie van dergelijke bewijzen. Verificatie van screenshots van chat conversaties was eerder al een onderwerp toen in Mei een vrouw werd veroordeeld die chatberichten had vervalst, en op deze wijze een dwaling in de rechtspraak veroorzaakte waarbij een onschuldige man werd veroordeeld. Hoe Makkelijk is het om Chatberichten te Vervalsen? Het vervalsen van chatberichten is eenvoudig. Zonder technische kennis kunnen berichten aangepast worden door simpelweg een naam te veranderen in een bestaande (nep)conversatie. Daarnaast bestaan er diverse apps die het creëren van nepchatgesprekken vergemakkelijken. Dit betekent dat zelfs zonder fotobewerkingsvaardigheden, iedereen in staat is om overtuigende nepberichten te maken. Verificatie door het Openbaar Ministerie (OM) Volgens hoogleraar strafprocesrecht Joep Lindeman en Coen Hermans, la

Wetenschapsjournalist Arnout Jaspers beweert dat het geen probleem zou moeten zijn om een plek te vinden voor kerncentrales in Nederland, omdat ze niet groter zijn dan een gemiddelde IKEA.  Feiten over de Grootte van Kerncentrales Uit een e-mail van Mark van Bourgoundien van de ANVS (Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming) blijkt echter dat Jaspers’ bewering niet klopt. Het ruimtebeslag van een kerncentrale varieert per type, maar over het algemeen zijn kerncentrales aanzienlijk groter dan een IKEA. Olkiluoto 3 in Finland: Het terrein binnen de hekken beslaat ongeveer 114.800 vierkante meter. Gemiddelde IKEA-vestiging: Ongeveer 30.000 vierkante meter, zoals de vestiging bij Amsterdam. Dit betekent dat Olkiluoto 3 bijna vier keer zo groot is als een gemiddeld IKEA-terrein. Daarnaast beslaat de kerncentrale in Borssele 46 hectare, oftewel 460.000 vierkante meter, wat 15 keer groter is dan een gemiddelde IKEA, waarbij Borssele aan het water ligt en geen ruimte nodig heeft voor koeltorens.  Als

Er wordt vaak beweerd dat er een toename is van natuurrampen, zoals noodweer, overstromingen en bosbranden, en dat deze toename wordt toegeschreven aan klimaatverandering. Dit wordt genoemd in de context van stijgende verzekeringspremies en in nieuwsartikelen zoals bij Business AM en Nieuwsblad. Belangrijkste Database De belangrijkste bron voor data over natuurrampen is EM-DAT, de database van het Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED). Deze data wordt ook gebruikt door organisaties zoals de World Meteorological Organization. Betrouwbaarheid en Trends Onderzoekers van 'Our World in Data' hebben onlangs een artikel gepubliceerd waarin ze aangeven dat rampendatabases nu niet perfect zijn en vroeger nog minder betrouwbaar waren. Historisch gezien was er veel minder informatie beschikbaar over natuurrampen vanwege het gebrek aan internet, minder financiering, humanitaire hulp, en computers. CRED zelf bestaat pas sinds 1973 en beheert de EM-DAT database sinds 1988. Data Interpretatie De steile

Er wordt veel geschreven over de regelgeving in Europa, zo beweerde Ingrid Thijssen van VNO-NCW begin dit jaar dat er elke dag vijf pagina’s aan nieuwe regelgeving bijkomt in de EU.  Dimiter Toshkov, universitair hoofddocent aan de Universiteit Leiden en expert in Europese integratie en beleid, legt uit dat de EU vrij transparant is en dat het eenvoudig is om het aantal gepubliceerde beleidsdocumenten op te zoeken. Hij voerde een analyse uit, waarbij hij keek naar recente cijfers van de afgelopen vijf jaar. Uit zijn onderzoek blijkt dat er in vijf jaar tijd 919 wetgevende documenten zijn gepubliceerd, waaronder richtlijnen en verordeningen. Dit komt neer op gemiddeld één wet per twee dagen, ofwel een halve wet per dag. Als we echter kijken naar het aantal pagina’s per dag, in lijn met de bewering van Thijssen, blijkt dit aanzienlijk hoger te zijn. Toshkovs analyse laat zien dat als je het gemiddelde aantal pagina's per wet optelt, dit neerkomt op grofweg 10 pagina’s per dag. Dit is dus flink meer dan de vijf

De term "opt-out" is weer terug in het Nederlandse politieke discours, dankzij het hoofdlijnenakkoord. VVD-politicus en voormalig minister Henk Kamp benadrukte in een uitzending van OP1 het belang van een opt-out voor Nederland. Caroline van der Plas voegde hier in Buitenhof aan toe dat Nederland sterker moet optreden binnen de EU. Een opt-out, waarbij een lidstaat van de Europese Unie niet verplicht is zich aan een bepaalde afspraak te houden, is echter niet eenvoudig te verkrijgen. Ten tijde van het stikstofdossier en de natuurherstelwet is dit idee al vaker besproken, maar volgens experts zoals Kati Piri van GroenLinks-PvdA en universitair hoofddocent Sebastiaan Princen van de Universiteit Utrecht is de kans klein dat Nederland dit zal bereiken. Er zijn twee soorten opt-outs in de EU: de eerste vereist een nieuw verdrag of een aanpassing hiervan, een complex proces. De tweede mogelijkheid is bij de invoering of aanpassing van een nieuwe wet, maar ook dit kan een land niet alleen bepalen. Het huidige kabine

Vorige week publiceerde het AD 7 tips om brandstof te besparen. Volgens het AD moeten we onder andere vroeg tanken om door de koele lucht meer benzine te krijgen per liter, achter een vrachtwagen rijden, terwijl we schoenen met dunne zolen dragen. Aan het eind van de rit achteruit in de schaduw parkeren om verdamping van benzine te voorkomen, én we moeten onze auto goed schoonhouden. Hoeveel zin hebben deze tips?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amsterdam zou de duurste stad van Europa zijn met een (mediaan) huurprijs van 2275 euro. Maar ook andere Nederlandse steden als Rotterdam en Den Haag zouden de top van Europa aanvoeren. Dit concludeerde een onderzoek van verhuurplatform HousingAnywhere begin dit jaar. Het onderzoek legt de nadruk op gemeubileerde woningen met een tijdelijk karakter, wat niet representatief is voor de volledige huurmarkt voor bijvoorbeeld onbepaalde tijd. 61% van de huurprijzen in het onderzoek omvatten extra kosten, hoewel het niet duidelijk is welke kosten dat dan zijn en of die in de huurprijs horen te zitten. Volgens hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer is een cruciale kwestie bij het interpreteren van huurprijzen de vergelijkbaarheid van gegevens. Het housingAnywhere platform verhuurt de gemeubileerde woningen voor minimaal 1 maand, met een gemiddelde huurperiode van 254 dagen. Daardoor richt het onderzoek zich voornamelijk op kortere termijnverhuur, wat niet direct overeenkomt met de behoeften van veel huurders. Over

Het Algemeen Dagblad (AD) bracht vorige week dinsdag een alarmerend artikel onder de titel "Waakhond waarschuwt jongeren voor cryptohandel; 15% komt in de problemen bij waardedaling." Het artikel belichtte de groeiende trend onder jongeren om te handelen in cryptocurrencies en de mogelijke risico's die daarmee gepaard gaan. De waarschuwing kwam voort uit recente bevindingen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), die twee rapporten had gepubliceerd. Eén rapport behandelde het fenomeen van 'koop nu, betaal later', terwijl het andere rapport specifiek keek naar de invloed van crypto-apps op het handelsgedrag van gebruikers. Het AD-artikel verwees naar statistieken uit deze rapporten, waarbij opviel dat een op de zeven cryptobezitters aangaf in de problemen te komen bij een flinke waardedaling van hun digitale activa. Met name jongeren werden genoemd als een kwetsbare groep, vanwege hun gebrek aan financiële reserves om tegenvallers op te vangen. Echter loopt in het AD artikel de informatie uit beide AFM-rap

Afgelopen weekend publiceerde De Telegraaf een alarmerend artikel met de titel 'Hackers kopiëren je gezicht en plunderen je bankrekening', waarin wordt gewaarschuwd voor een nieuwe vorm van cybercriminaliteit. Volgens het artikel hebben cybercriminelen een verontrustende methode ontwikkeld om geld te stelen door gezichten van telefoongebruikers te kopiëren en zo toegang te krijgen tot hun bankrekeningen. De beweringen in het artikel zijn gebaseerd op een onderzoek van onderzoeksbedrijf Group-IB, dat in oktober werd gepubliceerd onder de titel "App empties bank accounts". Destijds richtte het onderzoek zich echter alleen op Android-telefoons. Recentelijk, op 15 februari, bracht Group-IB naar buiten dat de kwaadaardige app, die bekend staat als Golddigger, nu ook biometrische inloggegevens op iOS-apparaten zou kunnen stelen. Echter, het lijkt erop dat het artikel van De Telegraaf enigszins overdreven is in zijn beweringen. Hoewel kwaadaardige apps zeker een bedreiging vormen voor de veiligheid van smartphones,

Inflatie is de laatste tijd veel in het nieuws geweest, altijd in de context dat de inflatie te hoog is. Van eieren tot huurprijzen, alles stijgt, en wanneer iemand het over inflatie heeft, is lager altijd beter. Zoals velen weten, heeft de Federal Reserve, de centrale bank van de Verenigde Staten, sinds 2012 een officieel streefcijfer van 2% voor inflatie. Waar komt dit getal eigenlijk vandaan, en hoe goed onderbouwd is dit cijfer eigenlijk? Wat hebben een ziekenhuisbezoek en een kerstreces met een van de belangrijkste enkelvoudige doelstellingen in de economie te maken?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op Wynia's Week wordt aandacht besteed aan een artikel van Arnout Jaspers over een recent onderzoek waarbij een neuraal netwerk op basis van MRI-scans in 90% van de gevallen kon bepalen of hersenen van mannen of vrouwen waren. Jaspers koppelt dit aan de gender discussie die vaak de ‘woke agenda’ wordt genoemd. Wat zegt het onderzoek, bewijst het de cruciale rol van geslacht als een biologische onderscheidende factor bij de organisatie van de hersenen?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

VVD leider en demissionair minister van Justitie&Veiligheid, Dilan Yesilgöz, beweerde tijdens de aanloop naar de verkiezingen  in 2023 dat het probleem van nareis-op-nareis in asielzaken schier oneindig lijkt. De specifieke uitspraak luidde: "Nareis op nareis op nareis, en zo gaat dat maar door" Eerdere conclusies van fact checks, waaronder een BNR fact check, wezen op overdrijving, maar met enige terughoudendheid vanwege ontbrekende harde cijfers. Gesprekken met experts, waaronder Martijn van der Linden van Vluchtelingenwerk en advocaat Floor Engelbertink, gaven aan dat het beeld van Yesilgoz wellicht niet overeenkwam met hoe de experts de realiteit kennen. Dat terwijl zelfs de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) nareis-op-nareis als een probleem benoemd, zij het zonder concrete cijfers. Nieuwe Cijfers:Recent gepubliceerde cijfers van de IND werpen een helder licht op de zaak. Jaarlijks zijn er gemiddeld 174 nareis-op-nareis aanvragen, maar het aantal inwilligingen is minimaal. In 2023 waren er slec

In het debat over de begroting van justitie en veiligheid op 7 februari beweerde D66-kamerlid Joost Sneller dat 50% van de gedetineerden in Nederland minder dan een maand vastzit. Hij noemde zelfs 75% korter dan drie maanden.    Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) houdt dergelijke gegevens bij. Om een context te geven, in 2021 zaten bijna 30.000 mensen vast, en in de afgelopen 15 jaar is het aantal gedetineerden gedaald van 48.000 in 2007 naar het huidige niveau. De dienst justitiële inrichtingen houdt ook cijfers bij, en deze laten hele andere gemiddeldes zien dan het CBS. Klopt de bewering van het kamerlid?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al een tijd circuleert op sociale media een bericht dat beweert dat het ijs op de Noordpool stiekem 'heel goed' gaat, met als onderbouwing een grafiek die een toename van het Arctische zee-ijs suggereert. Om de (ijskoude)feiten te achterhalen, hebben we gesproken met Maarten Loonen, een gerenommeerde poolbioloog verbonden aan het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een 18-jarige Engelse student ging in 2022 met een groep vrienden op vakantie en stuurde als grap via Snapchat naar zijn reisgenoten dat hij van de Taliban was en hun vliegtuig ging opblazen. Een uur later, tijdens de vlucht, zag hij vanuit zijn raampje twee straaljagers naast het vliegtuig hangen en zat na de landing twee dagen in verhoor. Na een slopend juridisch traject van anderhalf jaar is hij vorige week vrijgesproken van verdere vervolging. De vrijspraak bracht het onderwerp opnieuw onder de aandacht. Britse media meldden dat het SnapChat bericht werd opgemerkt doordat de student verbonden was met een wifi-station van Gatwick Airport. Volgens diverse media monitoren Wifi-stations het verkeer, wat de veiligheidsdiensten gealarmeerd zou hebben. Dit leidde tot artikelen in de Britse media over de risico's van verbonden zijn met wifi-netwerken. Hoe waarschijnlijk is het, dat in een tijd van encryptie, lokale WiFi punten als realtime monitoring stations kunnen worden ingezet?  See omnystudio.com/listener fo