Radio Rechtsstaat

Ongedocumenteerden, de rechtsstaat en COVID-19. Welke rechten heb je wel (en niet) als je geen verblijfsvergunning hebt? Hoe heeft deze groep met de pandemie en de maatregelen te maken gehad? We gingen erover in gesprek met Hidaya Nampiiima, actief op dit thema en zelf ongedocumenteerd en Savannah Koolen (oa Amsterdam City Rights en Here to Support). Deze aflevering van RADIO RECHTSSTAAT is onderdeel van onze Covid-19 specials; gemaakt in samenwerking met de Hogeschool Utrecht. De podcasts gaan in op de gevolgen van maatregelen die worden genomen in reactie op de corona-crisis. Wat is de impact hiervan op onze grondrechten en rechtsstaat?

Wat vinden mensenrechtenorganisaties en -bewegingen van de Coronaregels? Zijn ze kritisch? Wat vinden ze van de avondklok, de democratische controle en het vaccinatiepaspoort? In deze nieuwe aflevering van Radio Rechtsstaat gaan we in gesprek met Monique Steijns, voorzitter van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) en Jurjen van den Bergh, directeur van DeGoedeZaak en politiek commentator. Deze aflevering is onderdeel van onze COVID -19 specials die we maken in samenwerking met de Hogeschool van Utrecht. In deze afleveringen gaan we in op de gevolgen van maatregelen die worden genomen in reactie op de corona crisis voor onze grondrechten en rechtsstaat.

RadioRechtsstaat S03E05: Het recht op demonstratie in Coronatijden. Ondanks (en soms zelfs door) de Corona maatregelen hebben we tal van demonstraties voorbij zien komen de afgelopen weken, van Black Lives Matter tot Viruswaanzin. Sommige werden toegestaan, maar de meeste werden beperkt of zelfs verboden. Met Jelle Klaas (co-host Radio Rechtsstaat en mensenrechtenadvocaat bij het PILP-NJCM) staan we hierbij stil. Deze aflevering is een aanvulling op de eerdere aflevering die we maakten met Jelle over het recht op demonstratie in het algemeen. Deze aflevering van RADIO RECHTSSTAAT is onderdeel van onze Covid-19 specials; gemaakt in samenwerking met de Hogeschool Utrecht. De podcasts gaan in op de gevolgen van maatregelen die worden genomen in reactie op de corona-crisis. Wat is de impact hiervan op onze grondrechten en rechtsstaat?

RadioRechtsstaat S03E04: Toegang tot het Recht in tijden van coronacrisis. Wat zijn de gevolgen van de corona-tijd voor rechtszekerheid en rechtsgelijkheid op lokaal niveau? Staat de toegankelijkheid van juridische hulp- en dienstverlening onder druk? Wat houdt dat recht precies in? Waarom is het belangrijk (ook voor de keurige gehoorzame burgers)? Met Sidney Smeets (strafrechtadvocaat bij Spong) en Quirine Eijkman (Lector Toegang tot het Recht bij het Kenniscentrum Sociale Innovatie (KSI) van de Hogeschool Utrecht) gingen we in gesprek over de kwaliteit van ons rechtssysteem. Deze aflevering van RADIO RECHTSSTAAT is onderdeel van onze Covid-19 specials; gemaakt in samenwerking met de Hogeschool Utrecht. De podcasts gaan in op de gevolgen van maatregelen die worden genomen in reactie op de corona-crisis. Wat is de impact hiervan op onze grondrechten en rechtsstaat?

RadioRechtsstaat S03E03: Covid-19 surveillance en je recht op privacy. Moeten we nieuwe apps tegen Covid-19 gewoon accepteren? Zijn Nederlanders slechter in opkomen voor hun rechten op dit vlak dan burgers in andere landen? Hoe voorkomen we dat het nieuwe normaal een controle-samenleving wordt? Met Lotte Houwing (Bits of Freedom) en Dimitri Tokmetzis (De Correspondent, co-auteur van boek ‘Je hebt wél iets te verbergen') gingen we in gesprek over Covid-19 maatregelen en de potentiële gevolgen van digitale en/of biometrische surveillance voor databescherming en je recht op privacy. Deze aflevering van RADIO RECHTSSTAAT is onderdeel van onze Covid-19 specials; gemaakt in samenwerking met de Hogeschool Utrecht. De podcasts gaan in op de gevolgen van maatregelen die worden genomen in reactie op de corona-crisis. Wat is de impact hiervan op onze grondrechten en rechtsstaat?

Arme mensen, eilandbewoners en mensen in landen met minder beschikbare middelen worden bovenmatig getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl zij er relatief weinig aan of tegen kunnen doen. Onrechtvaardig, zegt Eefje de Kroon van Greenpeace. Als campagneleider op klimaat en energie zet zij zich onder andere in voor het bevorderen van ‘climate justice’. Wat dit betekent, hoe de rechtsstaat hiervoor kan worden ingezet en hoe het zich verhoudt tot bijvoorbeeld institutioneel racisme en onze jeugd bespreken we in deze aflevering van Radio Rechtsstaat.

In de eerste aflevering van seizoen 3 van Radio Rechtsstaat gaat Nienke, deze keer samen met Andreas, in gesprek met co-host Jelle. Jelle Klaas is, naast presentator van Radio Rechtsstaat, namelijk ook mensenrechtenadvocaat voor het PILP-NJCM en voert rechtszaken over(onder andere) het recht op betoging. Luister om antwoord te krijgen op vragen als: wat is een demonstratie, wat mag wel en wat niet, heb je een vergunning nodig om te demonstreren, en wat heeft de rechtsstaat met demonstraties te maken?

S02E06: Kinderrechten met Carla van Os Kinderen lijken minder rechten te hebben dan volwassenen. Zo mogen ze niet stemmen, niet drinken, en voor het grootste deel van hun kindertijd niet autorijden of een huis kopen. Waarom kent de rechtsstaat deze groep burgers eigenlijk mindere of andere rechten toe? En op wat voor manier kunnen kinderen wél voor hun rechten opkomen? Zijn ze zich daar voldoende van bewust? Deze vragen en meer bespreken we met Carla van Os, pedagoge en jurist en onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen op het Studie Centrum Kinderen, Migratie en Recht. Hiervoor was Carla o.a. werkzaam bij Defence for Children. In deze aflevering kregen we een klein beetje hulp van Neil (7) en Stije (8).

S02E05: De politie met Sinan Çankaya Kan een goed functionerende rechtsmacht eigenlijk zonder politie? En is het politieagenten ooit geoorloofd om mensen te profileren op uiterlijk? Zou er een beroepsverbod moeten komen voor agenten die er discriminerende en zelfs racistische ideeën op nahouden? Kan dat überhaupt? Over de rol van de politie in de rechtsstaat, de televisieserie The Wire, etnisch profileren door agenten maar ook over vooroordelen en weerstand tegen deze beroepsgroep spreken we met Sinan Çankaya, organisatieadviseur en als cultureel antropoloog gepromoveerd op een onderzoek naar discriminatie binnen de politieorganisatie.

S02E04: Burgerlijke ongehoorzaamheid met Robin Celikates Wanneer ben je als burger ‘ongehoorzaam’ en wanneer crimineel? Bestaat er eigenlijk wel verschil? De zoutmars van Gandhi, de freedom rides tijdens de Amerikaanse burgerrechtenbeweging, de demonstraties van de suffragettes: allemaal bekende voorbeelden van burgerlijke ongehoorzaamheid. Maar gaat het bij dit fenomeen eigenlijk altijd om een rechtvaardig doel? En past burgerlijke ongehoorzaamheid nog wel in deze tijd? Hierover spreken we met dr. Robin Celikates, als universitair hoofddocent politieke en sociale filosofie aan de Universiteit van Amsterdam gespecialiseerd in de ontwikkeling van burgerlijke ongehoorzaamheid.

S02E03: Onderzoeksjournalistiek met Eric Smit Wat is de rol van onderzoeksjournalistiek in tijden van desinformatie, clickbait en politici die deze beroepsgroep keihard ondermijnen? Hoe ziet de toekomst van de ‘vierde macht’ van onze democratische rechtsstaat eruit nu abonnees en advertentie-inkomsten steeds meer teruglopen? Is objectiviteit voor een journalist hetzelfde als afzijdig blijven? En waar loopt de scheidslijn tussen journalistiek en activisme? Hierover gaan we in gesprek met Eric Smit, onderzoeksjournalist, hoofdredacteur en medeoprichter van journalistiek platform Follow The Money.

S02E02: Anti terreurbeleid met Doutje Lettinga Angst voor terrorisme houdt mensen behoorlijk bezig. Toch veroorzaakt terrorisme om ons heen relatief weinig doden en gewonden. Wat verklaart de nadruk die er in de politiek en in het publieke debat op dit onderwerp ligt? En hoe ver mag de staat gaan in het voorkomen van terrorisme? Gaat het voorkomen van een aanslag voor het handhaven van mensenrechten? En bestaan er maatregelen tegen het aanpakken van terrorisme, die de grondrechten van anderen niet schenden? Onder andere deze vragen verkennen we met Doutje Lettinga, gepromoveerd sociologe, mensenrechtenonderzoeker en werkzaam voor Amnesty International op de onderwerpen antiterrorisme en massasurveillance.

S02E01: De rol van de advocaat met Sidney Smeets De rol van de advocaat is het beschermen van de cliënt, maar hoever gaat deze verantwoordelijkheid eigenlijk? Waarom heeft iedereen recht op een advocaat, zelfs mensen die zonder twijfel schuldig zijn? Bestaan er grenzen aan het beroepsgeheim? En kun je als openlijk voorvechter van LHBTQ rechten nog wel een homohater verdedigen? Over de rol van de advocaat binnen de rechtsstaat gaan we in gesprek met Sidney Smeets, strafpleiter bij Spong Advocaten, bekend van twitter en van de podcast Geeky Dingen. Sidney is naast advocaat ook historicus en auteur.

Seizoen 1, Aflevering 6: Anniek de Ruijter over Vrouwenquota De helft van de wereldbevolking is vrouw, maar die verdeling zien we ook in Nederland niet terug bij mensen op invloedrijke posities. Of het nu om het parlement gaat of de besturen van grote bedrijven, qua representatie van vrouwen (en mensen van kleur) is er sprake van structureel onevenredige verdeling. Is het tijd voor een vrouwenquota? Hoe verhoudt zich dat tot de rechtsstaat? Is een vrouwenquota niet discriminerend voor mannen? Deze en meer vragen bespreken we met Anniek de Ruijter, voorzitter van het Clara Wichmann Proefprocessenfonds en universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam.

Seizoen 1, Aflevering 5: Nani Jansen Reventlow over Digitale Rechten Wat zijn digitale rechten precies en hoe verhouden die zich tot de rechtsstaat? Hierover hebben we het deze aflevering met Nani Jansen Reventlow, mensenrechtenadvocaat en directeur van het Digital Freedom Fund. We bespreken onder andere of opkomen voor privacy teveel een achterhoede gevecht is en waarom we wél kritisch zijn over privacyschendingen door de overheid, maar we ons in ons dagelijks leven privacyinbreuken door bedrijven als Google en Facebook laten welgevallen. Tot slot krijgen we tips over hoe we ons beter digitaal kunnen beveiligen. PS Nienke is na deze aflevering weer gestopt met haar Fitbit.

Seizoen 1, Aflevering 4: Wouter Veraart over de Vrijheid van Meningsuiting Over het bekendste mensenrecht in Nederland hebben we het met Wouter Veraart, rechtsfilosoof en professor aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Waarom is nu juist dit grondrecht zo populair? Waar komt het vandaan? Wat zijn eventuele beperkingen aan dit recht? Naast een antwoord op deze en meer vragen, deelt Wouter zijn enthousiasme over de grondwet van de Bataafse Republiek met ons.

Seizoen 1, Aflevering 3: Chris Klomp over Media en Strafrecht Hoe gaan media en politiek om met strafzaken, verdachten, slachtoffers en daders? Welke rol zouden journalisten hierbij moeten spelen en doen ze dat ook? Hierover praten we met Chris Klomp, rechtbankverslaggever en journalist bij het Algemeen Dagblad. Chris is zelf erg actief op twitter, onder andere via zijn @realtwitcourt. We gaan ook in op hoe zijn rechtsstatelijke uitlatingen over #metoo en de zaak Mitch Henriquez zich verhouden tot de bredere politieke problemen die spelen rond seksisme en racisme.

Seizoen 1, Aflevering 2: Tamar de Waal over Inburgering De rechtsstaat beschermt burgers tegen machtsmisbruik door de overheid. Maar hoe zit dat met nieuwkomers? Wanneer mogen zij gebruik maken van deze bescherming? Hoe verhoudt inburgering zich tot de rechtsstaat en de democratie? En waarom gaat dit onderwerp niet alleen inburgeraars zelf, maar ons állemaal aan? Hierover gaan we in de tweede aflevering in gesprek met politiek filosoof en jurist Tamar de Waal, universitair docent aan de Erasmus School of Law. Ze is in 2017 gepromoveerd op het thema inburgering met haar gevierde proefschrift ‘Conditional Belonging’.

Seizoen 1, Aflevering 1: Alex Brenninkmeijer over de Rechtsstaat. In onze allereerste aflevering is niemand minder dan Alex Brenninkmeijer te gast. Als jurist, voormalig rechter, voormalige Nationale Ombudsman, hoogleraar rechtsstaat aan de Universiteit Utrecht en  lid van de Europese Rekenkamer is Alex een zwaargewicht op het thema rechtsstaat. De aflevering luistert dan ook als een inleiding op het onderwerp zelf, waarin onder andere vragen als 'wat is de rechtsstaat nu precies' en 'hoe verhoudt deze zich tot de democratie' aan bod komen. Ook bespreken we of je rechtsstaat nu met één of twee s’en schrijft. Luister en word slimmer!